Докумуоннар   Сонуннар   Олонхо   Күрэхтэһиилэр   Култуура   Музыка музейа   Тыл политиката   Научнай чинчийиилэр   Yорэх уонна култуура   Тылдьыт   Ыстатыйалар   Айар болох   П.А. Ойуунускай   Музыка музейа

Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм) Радлов

(1837-1918)

Тµµр тылын улуу чинчийээччитэ, Аан дойду тµµр тылын чинчийиитигэр саІа хайысханы арыйан тірµттээччи

Ґірэммитим тухары Тіґі-эмэ сібµлµµрµм

Ґгµс ахан Сµтэн-охтон биэрбэт

Ґчµгэйкээн бэйэлээх Сіптііх бэлиэтэ буоллун

Ґлэлэргиттэн диэн,

Ґлµґµйбµт курдук Сµрµннээн туран,

Јйбір тµґэрээри Тµµйэ да кіріргі,

Ґірэппэхтии тµґэн баран, Сі±і да саныырга

Тµс-бас санаа салааларын, Тірдµттэн тµктэри

Тµмµк тµмµктэрин Тірµт илэм сыыґын

Сµрэхпинэ-быарбынан бэлэхтиибин.

С.А.Новгородов

1837 с. тохсунньу 5 кµнµгэр В.В.Радлов БерлиІІэ тіріібµтэ.

1858 с. Берлиннээ±и университеты бµтэрэн, Санкт-Петербурга кэлэн олохсуйбута. 60 сыл устата Россия±а олорон тµµр тылын чинчийиинэн дьарыктаммыта.

Л.Я.Штернберг бэлиэтииринэн, тµµр тылын чинчийиигэ, Ар±ааІІы Сибиир, Алтай уонна Орто Азия омуктарын олохторун-дьаґахтарын µірэтиигэ саІа кірµµлэри киллэрбит киґинэн буолар.

Кини суруйбут µгµс µлэлэриттэн: "Фонетика северных тюрксих языков", "Образцы народной литературы тюрских племен", "Опыт словаря тюрских наречий" о.д.а. чуолаан бэлиэтииллэр.

О.Н.Бетлингк µлэтигэр тирэ±ирэн немец тылынан "Якутский язык в его отношениях к другим тюркским языкам" диэн саха тылын бастакы историческай грамматикатын суруйбута.

С.А.Новгородов ситимнэммит алфавита "Радловскай тµмсµµгэ" µрдµк биґирэбили, ійібµлµ ылбыта.